میانگین نمرات امتحان نهایی دانش‌آموزان کرمانی به ۱۰ نرسیده. این اُفت تحصیلی همگانی برای امسال و صرفاً مختص مقطع دبیرستان هم نیست. کرمان سه سال است که هیچ پیشرفتی در آموزش نداشته و با افت آموزش مواجه بوده، استانی که رتبه ۲۵ را از نظر شاخص‌های آموزشی داشته و همواره جز استان‌های با بیشترین آمار ترک تحصیلی‌ها بوده، رویه‌ای که خود را در مقاطع بالاتر با کاهش سهم استان در میان رتبه‌های برتر کنکور نشان می‌دهد.
۱۷ استان از جمله کرمان و سایر همسایگانش مثل فارس و خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در میانگین نمرهٔ امتحان نهایی به ۱۰ هم نرسیده‌اند. کیفیت آموزش در کل کشور پایین آمده و در کرمان بدتر از استان‌های دیگر. میانگین رتبه آموزشی کرمان در ریاضی، تجربی، هنر و انسانی در میان استان‌های کشور ۲۵ بوده است. این آمار سال گذشته است، سالی که مدیرکل آموزش‌وپرورش به «کرمان نو» از وضعیت وخیم آموزش گفته بود. در این گفت‌وگو اذعان شده بود که طی سه سال اخیر نه‌تنها رشدی در آموزش نداشتیم؛ بلکه با افت آموزشی مواجه بوده‌ایم. رضا رضایی گفته بود در مقطع کنکور است که می‌توان بررسی کرد که دبیر چه کاری انجام داده و دانش‌آموزانش در چه وضعیتی قرار دارند. همان آزمونی که سهم کرمانی‌ها در میان رتبه‌های برترش در حال کاهش است.
*آمار بالای ترک تحصیلی‌ها در کرمان
فقط کاهش کیفیت آموزش نیست. مشکل بعدی کرمان آمار بالای ترک تحصیل‌کرده‌ها و بازماندگان از تحصیل است. اســتان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، خوزستان، آذربایجان غربی و کرمان نیز به ترتیب دارای بیشترین آمار تارکان از تحصیل در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ بودند. وضعیتی که در سال‌های قبل و بعد هم تکرار شده است.
این کاهش کیفیت آموزش البته صرفاً مختص کرمان نیست. حدود ۵ سال بعد از استقرار نظام جدید آموزشی که دوره پیش‌دانشگاهی و راهنمایی در آن حذف شده است، کیفیت آموزش و میانگین نمرات به‌تدریج افت پیدا کرده است. در همه رشته‌ها افت تحصیلی رخ‌داده، به نظر می‌رسد ضعفی که در سیستم آموزشی کشور وجود دارد موجب این تغییرات فاجعه‌بار است.
بر اساس نقشه میانگین معدل امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲، میانگین معدل برای علوم ریاضی و تجربی ۱۱.۵ و ۱۲.۵ و برای علوم‌انسانی کمی پایین‌تر یعنی ۱۰.۷۶ تخمین زده شده است. سال اول نظام جدید آموزشی (سال ۹۸) میانگین معدل امتحانات نهایی خرداد ۱۳۹۸، میانگین معدل برای علوم ریاضی و تجربی ۱۳.۲۸ و ۱۳.۷۷ و برای علوم‌انسانی ۸.۷۵ تخمین زده شده است.
*سهم پایین سیستم دولتی در رتبه برترهای کنکور
سیستم دولتی آموزش مشکلات جدی دارد، از بین ۴۰ داوطلب برتر کنکور سال گذشته، تنها ۲ نفر یکی در مدرسه دولتی و دیگری در مدرسه نیمه‌دولتی درس خوانده‌اند. مقایسه این آمار با ترکیب مدارس رتبه‌های برتر سال ۹۹ نشان از کاهش سهم مدارس دولتی از ۵درصد به ۲.۵درصد دارد. ۲۹ داوطلب یا به بیان دیگر ۷۲ درصدی کل رتبه‌های برتر در مدارس استعدادهای درخشان تحصیل کرده‌اند.
بعد از آنها، این مدارس غیرانتفاعی هستند که در رتبه دوم قرار دارند و ۲۳ درصد از داوطلبان را برای ماراتن کنکور سال گذشته آماده کرده‌اند، مدارسی که هزینه‌های سرسام‌آور آنها این روزها بر کسی پوشیده نیست و با شرایط اقتصادی امروز، امکان تحصیل در آنها برای بخش قابل‌توجهی از خانواده‌های غیرممکن است.
مقایسه این آمار با ترکیب مدارس رتبه‌های برتر سال ۹۹ نشان از رشد سهم سمپادی‌ها دارد. در آن سال دانش‌آموزان استعدادهای درخشان ۶۷ درصد، غیرانتفاعی ۱۸، نمونه دولتی ۱۰ درصد و دولتی‌ها ۵ درصد رتبه‌های برتر را در اختیار داشتند.