نسرین توکلی
کارشناس ارشد معماری
در زندگی امروزبا توجه به اینکه مصرف انرژی بسیار زیاد می‌باشد و منابع انرژی رو به اتمام هستند سعی بر این است که از انرژی‌های تجدید پذیر مثل انرژی زمین گرمایی استفاده شود افزایش جمعیت از یک سو و افزایش رفاه اجتماعی از سوی دیگر موجب افزایش مصرف انرژی شده است این امر باعث تولید انبوهی از گازهای گلخانه‌ای شده که منجر به گرمایش کره زمین گردیده است به همین دلیل امروزه مهندسان سعی بر استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر دارندبرای تامین انرژی خانه‌های کرمان توجه به اقلیم کرمان که تابستان گرم و خشک و زمستان‌های به شدت سرد و خشکی دارد برای تامین آسایش حرارتی و صرفه‌جویی در انرژی‌های تجدید ناپذیر سعی بر این بوده حیات را داخل زمین فرو ببریم تا از انرژی زمین گرمایی بیشتر بهره گرفته شودمسئله این است که عمق مناسب بین حیات و ساختمان به چه میزان باشد که از انرژی زمین گرمایی استفاده بهینه برد شود در صورتی که چشم انداز مناسب هم برای ساکنین تامین شودهدف بر این است با ارائه راهکارهای معماری با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه مجموعه مسکونی برای امروزه طراحی شود که کاربرد اقلیمی داشته باشد.
پیشینیان ایران زمین در ساخت سرداب و پایاب مفهوم پایداری را به معنای تام به کار گرفتند به گونه‌ای که نه تنها به ارتباط محیط اجتماع و اقتصاد در آن فکر شده است بلکه این سه عنصر به صورت جدایی ناپذیر و ناگسستنی در هم آمیخته شده است .
بعنوان نمونه در یزد با اقلیم گرم و خشک به این نتیجه رسیدند که اتلاف حرارت مدل در پناه زمین با افزایش سطح تماس با خاک(سرداب) کاهش می‌یابد تا جایی که اتلاف حرارت در مدلی که از سه جبهه شمال ،شرق و غرب در مجاورت با خاک می‌باشد حدود ۴۴ درصد مدل رایج روی زمین ارزیابی شده است در مجموع می‌توان گفت با بهره‌مندی از ایده معماری در پناه زمین می‌توان صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای در مصرف انرژی در مواقع سرد سال در اقلیم گرم و خشک ایجاد نمود.فضاهای زیرزمینی در تطابق با اصول معماری ایرانی و همچنین معماری سبز می‌باشند لذا می‌توان آن را جزئی از معماری بومگرای ایرانی نامید.