تورم برای پیشبینی نرخ دلار کافی است؟
با وجود تورم، نرخ دلار مانند هر کالای دیگر افزایش خواهد یافت. اما میتوان در کوتاهمدت بر اساس صرفا نرخ تورم، قیمت دلار را پیشبینی کنیم؟
فردای اقتصاد: بر اساس نمودار زیر، شاخص قیمت ارز و شاخص قیمتهای مصرفکننده شهری در سال ۱۴۰۲ در مقایسه با سال ۱۳۸۱، ۶۴ برابر و ۵۷ برابر شده است (سال پایه در این نمودار ۱۳۸۱ است و برای مقایسه بهتر دو شاخص ذکر شده در این سال ۱ در نظر گرفته شده است).
اگرچه به دلایل مخلف از جمله تحریمهای بینالمللی، انتظارات تورمی و درآمدهای نفتی کشور در بازه زمانی بررسی شده، این دو شاخص بایکدیگر همپوشانی کامل ندارند، اما این نمودار نشاندهنده رابطه تورم و نرخ ارز در بلندمدت است.
اما برای سرمایهگذاران این سوال مطرح است که میتوان در کوتاه مدت و برای پیشبینی نرخ دلار تنها به نرخ تورم اکتفا کرد؟
در نمودار زیر ستونهای قرمز رنگ تورم شهری و ستونهای زرد رنگ نرخ رشد ارز را نشان میدهد؛ از ابتدای دهه ۸۰، ۱۵ سال نرخ تورم بیشتر از نرخ رشد دلار بوده و فقط ۷ سال نرخ رشد دلار بیشتر از تورم بوده است. البته باید توجه داشت که این بدان معنا نیست که نرخ دلار کمتر از تورم رشد کرده است (همانطور که بر اساس نمودار قبلی، شاخص قیمت ارز بیش از تورم در ۲۲ سال گذشته رشد کرده است.)
همچنین طبق نمودار عوامل گوناگون سبب شده تا در بیشتر سالها، رشد نرخ ارز بیشتر و یا کمتر از تورم باشد و به همین دلیل میتوان اینگونه نتیجهگیری کرد که نرخ دلار در کوتاه مدت صرفا تابع نرخ تورم نیست.
برای مثال در سال ۱۳۸۶، علیرغم نرخ تورم ۱۷درصدی، نرخ رشد دلار صفر بوده است. در سال ۹۲ نیز با وجود نرخ تورم ۳۲ درصدی، ارز رشد منفی ۱۵ درصدی را تجربه کرده است. در مقابل در سال ۹۷ و به دنبال خروج آمریکا از برجام، شاهد جهش نرخ دلار و رسیدن آن به ۱۸۵ درصد هستیم که در بازه زمانی مورد بررسی، بالاترین نرخ رشد ارز است.